تاثیر سایه دهی و شوری کلرید سدیم بر رشد رویشی و غلظت بعضی از عناصر در گیاه ترخون فرانسوی (artemisia dracunculus l.).

تنش شوری یکی از مهمترین تنش های است که گیاهان در محیط رشد با آن مواجه هستند. یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر واکنش گیاهان به تنش شوری شدت نور محیط می باشد. بدین منظور جهت ارزیابی اثرات شدت نور و تنش شوری بر عمل کرد، خصوصیات رشدی و جذب عناصر در ترخون، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات با دو سطح نور %50 (سایه) و 100 %(بدون سایه) از نور کامل داخل گلخانه به عنوان تیمار اصلی و پنج سطح شوری (0، 20، 40، 60 و 80 میلی مولار) کلرید سدیم به عنوان تیمار فرعی در 4 تکرار با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در محیط کشت هایدروپونیک به اجرا در آمد. بعد از اعمال تیمار ها و رشد گیاهان، در مرحله گلدهی و قبل از باز شدن گل ها، خصوصیات فیزیولوژیکی از جمله کارایی فتوسنتز، کلروفیل، پرولین، درصد نشت الکترولیت ها و محتوای نسبی آب برگ اندازه گیری شد. همچنین بعد از برداشت گیاهان خصوصیاتی مثل سطح برگ، وزن تر و خشک اندام های گیاه و غلظت عناصر سدیم، کلر، نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم در برگ ها اندازه گیری شد. شوری اثر معنی داری بر سطح برگ، سطح ویژه برگ، کلروفیل کل، a، b، پرولین، نشت الکترولیت و محتوای نسبی آب گیاهان داشته است. به طوری که با افزایش سطح شوری شاخص سطح برگ، کلروفیل کل، a وb نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. افزایش سطح شوری باعث افزایش سطح ویژه برگ، پرولین و درصد نشت الکترولیت ها شده، محتوای نسبی آب تحت تاثیر شوری در ابتدا در تیمار 20 میلی مول کلرید سدیم افزایش و سپس کاهش یافت. نتایج نشان می دهند که اثر سایه بر سطح برگ، سطح ویژه برگ، کلروفیل b، پرولین و محتوای نسبی آب برگ معنی دار بود. به طوری که سایه سبب افزایش سطح برگ، سطح ویژه برگ، کلروفیل کل، a، b و محتوای نسبی آب شده بود. غلظت پرولین نیز تحت تاثیر سایه کاهش یافته است. اثر متقابل سایه و شوری بر عملکرد گیاه، وزن تر و خشک برگ و ریشه و کارایی فتوسنتز معنی دار بود. به طوری که اثر متقابل سایه و شوری باعث کاهش وزن تر و خشک اندام های گیاه و کارایی فتوسنتز گردید. نتایج داده های مربوط به تجزیه عناصر نیز نشان داد که غلظت نیتروژن تحت تاثیر سایه نسبت به نور کامل کاهش معنی داری داشت. همچنین نتایج نشان می دهند که اثر متقابل سایه و شوری باعث افزایش غلظت یون های سدیم، کلرید، فسفر و کاهش یون کلسیم در برگ شده است. غلظت یون پتاسیم نیز تحت تاثیر اثر متقابل سایه و شوری قرار گرفت؛ به طوری که با افزایش شوری تا سطح 20 میلی مول کلرید سدیم، غلظت یون پتاسیم در برگ افزایش یافت، اما با افزایش سطح شوری به بیش از این مقدار، غلظت یون پتاسیم در گیاه کاهش یافت.